Op woensdag 22 november 2023 mogen we weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. In totaal doen er 26 partijen mee. Elke partij heeft wel een standpunt over huren in zijn verkiezingsprogramma. Thema’s die centraal staan zijn betaalbaarheid en beschikbaarheid en verduurzaming van huurwoningen. We zetten op een rij hoe de partijen erin staan, zodat je straks als huurder een goede keus kan maken in het stemlokaal.
Meer huurwoningen bouwen
Alle partijen zijn erover eens dat er meer woningen gebouwd moeten worden. De ambitie ligt hoog. Van 30.000 huurwoningen per jaar tot 100.000 woningen. Vooral woningcorporaties hebben een grote rol in het bouwen van extra huurwoningen. Een paar standpunten hierover uit de verkiezingsprogramma’s:
- VVD: ‘’Er moet een bouwakkoord worden afgesloten tussen bouwers, woningcorporaties en provincies met afspraken over het bouwen van woningen’’.
- D66, GroenLinks – PVDA: ‘’Het moet altijd mogelijk zijn om door te bouwen, ook als het minder goed gaat met de economie. Een doorbouwfonds/doorbouwgarantie kan hierbij helpen’’.
- BBB, PVV: ‘’De regelgeving voor het bouwen van woningen moet worden veranderd’’. Zo wil PVV de stikstofregels van tafel. Volgens BBB moet nieuwe regelgeving hierover worden bevroren.
Een ministerie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
Een ander punt wat veel wordt genoemd in de verkiezingsprogramma’s is het nemen van regie op de volkshuisvesting. De partijen Volt, CDA en SP zien graag dat er een ministerie komt van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Ook moet er een minister komen die zich inzet voor volkshuisvesting. Volgens Volt moet de minister een structureel budget krijgen, zodat er geïnvesteerd wordt in de bouw van een miljoen woningen. Nieuw Sociaal Contract vindt dat de taak van deze minister is om ongewenste situaties te ontmoedigen om zo de regie te behouden.
Voldoende beschikbare woningen
Het bouwen van woningen zorgt ervoor dat er meer woningen beschikbaar komen. De partijen hebben ook andere ideeën over maatregelen die genomen kunnen worden:
- VVD: ‘’Een landelijke voorrangspositie voor maatschappelijke beroepen (bijvoorbeeld verpleegkundige of politieagent) moet ervoor zorgen dat zij kunnen wonen in de stad of dorp waar zij voor werken’’.
- D66, Partij Voor de Dieren: ‘’Om discriminatie op de woningmarkt tegen te gaan moeten woningzoekenden de mogelijkheid krijgen om anoniem een woning te bezichtigen. Ook anoniem toewijzen is een optie’’.
- PVV, Belang voor Nederland, JA21: ‘’Statushouders mogen geen voorrang meer krijgen op een sociale huurwoning’’.
- CDA, VVD, Forum voor Democratie: ‘’Huurders moeten hun huurwoning kunnen kopen van de woningcorporatie’’.
- 50PLUS: ‘’Meer ruimte voor doorstroming. Alleenstaande senioren en huurders van een sociale huurwoning die gaan samenwonen ontvangen een verhuisbonus’’.
- Nieuw Sociaal Contract: ‘’Gemeenten en woningcorporaties moeten huurders motiveren om aan woningruil te doen’’.
Betaalbaar wonen
In ruim alle verkiezingsprogramma’s worden er maatregelen genoemd om de huurprijs omlaag te krijgen en het wonen betaalbaar te houden. Het gaat van een inkomenstoets tot het verhogen van de huur op basis van inkomen, met als doel om de woningen beschikbaar te houden voor de mensen die het nodig hebben.
De partijen PVV, SP, Partij voor de Dieren zijn voor het verlagen van de huren. SGP en 50PLUS vinden dat de huren wel verhoogd moeten worden. De SGP wil de huur verhogen, zodat verhuurders stijgende lasten en de verduurzaming kunnen blijven betalen. 50PLUS vindt dat de komende 4 jaar de huurverhoging beperkt moet worden tot inflatieaanpassingen.
Huurtoeslag afschaffen. Ja of nee?
Een ander veelbesproken onderwerp is de huurtoeslag. Een aantal partijen hebben hier standpunten over geschreven in hun verkiezingsprogramma’s:
- Belang van Nederland: “Huurtoeslag is alleen beschikbaar voor Nederlanders. Niet voor expats en buitenlandse studenten’’.
- PVV: ‘’Huurtoeslag verhogen’’.
- GroenLinks – PVDA: ‘’Er moet meer zekerheid komen over de huurtoeslag. De voorgestelde bezuiniging op de huurtoeslag gaat niet door’’.
- ChristenUnie: ‘’We schaffen de huurtoeslag af. De huurtoeslag gaat verder als huursubsidie’’.
- BIJ1: ‘’Het moet niet meer uitmaken in wat voor soort woning je woont om huurtoeslag te ontvangen’’.
Verduurzamen van huurwoningen
Tot slot hebben een aantal partijen ook wat standpunten over het verduurzamen van huurwoningen. Verduurzaming draagt eraan bij dat woningen betaalbaar blijven. Daarnaast wordt het wooncomfort beter voor huurders.
- VVD: ‘’Woningcorporaties en verhuurders moeten verduurzamen. Iedereen die woont in een slecht geïsoleerde woning kan hiervan een melding van maken. De gemeente verplicht verhuurders dan om huurders een maandelijkse huurkorting te geven totdat er maatregelen zijn genomen om de woning te isoleren’’.
- D66, SP: ‘’We starten een nationaal isolatieoffensief door massaal en versneld woningen te verduurzamen’’. Te starten bij huishoudens die last hebben van tochtige woningen en hoge energieprijzen (D66). SP heeft hiervoor als doel om de energierekening te verlagen.
- CDA, BBB: ‘’Alle corporatiewoningen met een slecht energielabel moeten voor 2030 zijn verbeterd. Gemeenten krijgen een rol in het aanpakken van woningen’’. Het CDA vindt het belangrijk dat buurtgenoten worden gemotiveerd om samen ermee aan de slag te gaan. BBB wil vooral graag dat mensen met de laagste inkomens het minst last hebben van de hoge energieprijzen.
- Forum voor Democratie: ‘’Stop met duurzaamheidseisen die de prijzen opdrijven en het geven van subsidies voor verduurzaming’’.
- Partij voor de Dieren: ‘’We gaan vol inzetten op energiebesparing door huizen op grote schaal te isoleren. Daarnaast hebben huurders in slecht geïsoleerde woningen recht op een stevige huurverlaging’’.
- SGP: ‘’Er moet hard gewerkt worden aan de verduurzaming van huurwoningen. Uitgangspunt is betaalbaar, betrouwbaar en haalbaar voor verhuurders en woningcorporaties’’.
We hebben ons best gedaan om de standpunten samen te vatten en hopen dat je een goede keuze kan maken bij de stembus.
Ook kan je de Woonkieskompas invullen om te kijken welke partij bij jou past.